Estratégias de educação ambiental no enfrentamento à emergência climática

Um estudo de caso com mulheres de uma comunidade rural

Autores

  • Jacqueline Carrilho Eichenberger Centro de Educação Ambiental e Preservação do Patrimonio (CEAPP), Universidade Federal do Paraná (UFPR), Curitiba, Brasil.
  • Anderson Moser Universidade Federal Do Paraná/UFPR
  • Marília Toralles Campos Universidade Federal Do Paraná/UFPR

DOI:

https://doi.org/10.24840/esc.vi62.475

Palavras-chave:

educação ambiental, emergência climática, transição ecossocial

Resumo

O presente artigo apresenta um estudo de caso numa comunidade rural na região da Galiza, a partir do desenvolvimento de um projeto de educação ambiental, com vista a uma transição ecossocial de baixo carbono. Para o presente estudo de caso, foram coletadas narrativas com mulheres maiores de 65 anos, residentes na comunidade rural de Lavacolla. Com base na análise das narrativas, foi possível refletir sobre o modo como a emergência climática global se experiencia a nível local e comunitário e se interseta com desafios e experiências quotidianas das mulheres participantes. Memórias do passado são narradas e refletidas, de modo a fomentar a construção de perspectivas sobre futuros climáticos sustentáveis. Os resultados mostram o potencial de projetos assentes em atividades e dinâmicas que partem das necessidades e vivências das comunidades, com vista a processos de descarbonização de estilos de vida, fomentando a mudança individual e coletiva.

Recebido: 9/2/2022

Aceite: 13/6/2022

Downloads

Não há dados estatísticos.

Referências

Crutzen, Paul J., & Stoermer, Eugene F. (2000). The “Anthropocene”. In Libby Robin, Sverker Sörlin, & Paul Warde (Eds.), The future of nature: Documents of global change (2013, pp. 483-490). Yale University Press. https://doi.org/10.12987/9780300188479-041

Cuevas Noa, Francisco (2014). Anarquismo y educación: La propuesta sociopolítica de la pedagogía libertaria. Fundación Anselmo Lorenzo.

Heidegger, Martin (1995). Ser e tempo. Vozes. (Publicado originalmente em 1927)

Heras Hernández, Francisco, Meira Cartea, Pablo, & Benayas del Álamo, Javier (2016). Un silencio ensordecedor: El declive del cambio climático como tema comunicativo en España 2008-2012. Redes.com: Revista de Estudios para el Desarrollo Social de la Comunicación, 13, 31-56.

Iglesias da Cunha, Lucia, & Pardellas Santiago, Miguel (Eds.). (2008). Estratexias de educación ambiental: Modelos, experiencias e indicadores para a sostenibilidade local. Eixo Atlântico do Noroeste Peninsular.

Iglesias da Cunha, Lucia, Pardellas Santiago, Miguel, & Gradaílle Pernas, Rita (2020). Invisible audiences, unlikely educational spaces: the “Descarboniza! Que non é pouco…” project as education for climate change. Pedagogía Social. Revista Interuniversitaria, 36(1), 81-93. https://doi.org/10.7179/PSRI_2020.36.05

Inwood, Michael (2002). Dicionário Heidegger. Jorge Zahar.

Intergovernmental Panel on Climate Change. (2021). Climate change 2021: The physical science basis. Working group I contribution to the IPCC sixth assessment report. IPCC. https://www.ipcc.ch/report/sixth-assessment-report-working-group-i/

Meira Cartea, Pablo (2015). Resclima: A relevancia do factor social para enfrontar o cambio climático. Cerna, 74, 28-30. http://www.adega.gal/media/documentos/cerna_74_optimizado.pdf

Meira Cartea, Pablo. 2010. Proxecto Fénix Unha aproximación á cultura ambiental da sociedade galega – Estudo demoscópico da Sociedade Galega de Educação Ambiental. Tórculo Artes Gráficas, S.A. 2007. 978-84-453-4871-0.

Moscovici, Serge (1986). Psicología social. Paidó

Pardellas Santiago, Miguel, Meira Cartea, Pablo, & Iglesias da Cunha, Lucia (2017). El movimiento de las comunidades en transición y la educación ambiental. In Mónica Arto Blanco & Pablo Meira Cartea (Eds.), Resclima: Aproximacion as claves sociais e educativas do cambio climático (pp 47-52). Aldine Editorial.

Paul, Kalpita Bhar (2017). Introducing interpretive approach of phenomenological research methodology in environmental philosophy: A mode of engaged philosophy in the Anthropocene. International Journal of Qualitative Methods, 16(1). https://doi.org/10.1177/1609406917724916

Salgado-Laboriau, Maria Léa (1996). Historia ecológica da Terra. Edgard Blucher.

Taibo, Carlos (2019). Colapso: Capitalismo terminal, transição ecossocial, ecofascismo. UFPR.

Trevisol, Joviles Vitorio (2003). A educação ambiental em uma sociedade de risco: Tarefas e desafios na construção da sustentabilidade. UNOESC.

Williams, Mark, (2016). The Anthropocene: A conspicuous stratigraphical signal of anthropogenic changes in production and consumption across the biosphere. Earth’s Future, 4(3), 34-53. https://doi.org/10.1002/2015EF000339

Publicado

2022-07-22

Como Citar

Eichenberger, J. C. ., Moser, A. ., & Campos , M. T. . (2022). Estratégias de educação ambiental no enfrentamento à emergência climática: Um estudo de caso com mulheres de uma comunidade rural. Educação, Sociedade & Culturas, (62), 1–21. https://doi.org/10.24840/esc.vi62.475